 |
| عکس: نیک آهنگ کوثر |
احمد شهید: راستش راضی بودم. به نظرم من مقام‌های ایرانی به وجهه‌شان در جهان اهمیت می‌دهند. سخن که یکی از نمایندگان مجلس مبنی بر بررسی گزارش در صورتی که نسخه‌ای از آن را در اختیارش بگذاریم جالب بود. این همان چیزی است که می‌خواهیم در ایران اتفاق بیافتد؛ افرادی درون حکومت به بررسی موارد گزارش شده نقض حقوق بشر بپردازند. دیگری، واکنش نمایندگان ایران در سازمان ملل در نیویورک بود که گفتند ایران برای تهیه گزارش بعدی با ما همکاری خواهد کرد که این بسیار کارساز است. اما سوال اینجاست که این مشارکت تا به کجا ادامه و تداوم خواهد داشت و آیا من می‌توانم از ایران برای کارم بازدید کنم یا نه؟
خودنویس: شما یک دیپلمات هستید و گذرنامه دیپلماتیک دارید. آیا این مساله کمکی به حالتان برای سفرتان به ایران نمی‌کند؟
احمد شهید: برای ورود به ایران نیاز به تایید این کشور دارم. مسافران به ایران نیاز به ویزا دارند، اما من برای رفتن به ایران نیاز به تضمین‌هایی برای ملاقات با کسانی دارم که می خواهم در باره‌شان تحقیق کنم یا ببینم. رفتن به ایران بدون ملاقات این افراد و رفتن به زندان‌ها و دیدار با مقام‌های دولتی که از آنها می خواهم سوال کنم و اطلاعات دست اول بگیرم، دلیلی ندارد.
خودنویس: فکر می‌کنید نتیجه این گزارش و گزارش بعدی‌تان چیست؟
احمد شهید: من دنبال فهم بهتر همه از آن چیزی است که در داخل ایران اتفاق می‌افتد، من در این مرحله و تهیه گزارش نخست به مقام‌های ایرانی نشان داده‌ام که مسائل مهمی وجود دارد که باید به آنها جواب بدهند. گزارش این کار را کرده، و از واکنش‌های ایران استقبال می‌کنیم، و نهایتا من به دنبال تماس و گفتگو با دولت ایران در باره راه‌هایی که دولت ایران می‌تواند در بهبود وضعیت حقوق بشر به کار گیرد هستم.خودنویس: فراتر از گزارشگری، چه کار دیگری می‌توانید انجام بدهید؟
احمد شهید: بر اساس ماموریتی که به من محول شده، کار مشخصی که انجام می‌دهم کمک به دفاع از حقوق بشر در ایران و کمک به آزادی بخشیدن به رسانه‌ها برای اطلاع رسانی و گفتگو با دولت برای بهتر کردن وضعیت حقوق بشر برای شهروندان ایران است.خودنویس: آیا هیچ تضمینی هم وجود دارد که بعد از کار شما، نقض حقوق بشر در ایران هم پایان یابد؟
احمد شهید: نه، وضعیت حقوق بشر در کشورها یک‌شبه بهبود نمی‌یابد، و تا زمان بهتر شدن، گروه‌های مختلف روی این کشورها متمرکز می‌مانند. ایران کشور بزرگی است و دنبال ورود و نفوذ در مسائل جهانی است و مایل است در موقعیت‌های مهم جهانی سهم داشته باشد و رای بیاورد. اما اگر سوال‌هایی جدی در باره اتهام‌های نقض حقوق بشر در باره کشوری وجود داشته باشد، کشور باید نخست رفتارش با شهروندانش مناسب و بر اساس قانون باشد تا بتواند دامنه نفوذش را در بیرون از کشورش گسترش دهد.خودنویس: گزارش شما بیشتر روی موارد مشخص تنظیم شده بود، اما سوال برخی از اقلیت‌های قومی این بوده که چه زمانی به بررسی وضعیت تبعیض آمیز این اقلیت‌ها و نیز وضعیت اقلیت‌های دینی در ایران خواهید پرداخت؟
احمد شهید: گزارش ما بسیار محدود است، چون باید حد اکثر ده هزار کلمه باشد تا به شورای حقوق بشر سازمان ملل تحویل بدهم. این گزارش به دولت ایران هم داده می‌شود تا نظرهای این دولت را هم بگیریم. تهیه یک گزارش کامل با همه جزئیات کار بسیار دشواری است. من می‌توانم گزارش‌های مختلفی در باره اولویت‌های مختلف تهیه کنم. وضعیت اقلیت‌ها برای من اهمیت زیادی دارد. گزارش اول من در حقیقت دعوتی بود از ایران برای گفتگو...که با من حرف بزنند و یا من با آنها گفتگو کنم. ما به دنبال راه‌ها و روش‌های مختلف برای تهیه گزارش و مستند کردن از وضعیت حقوق بشر در ایران هستیم که می‌تواند متوجه وضعیت اقوام و اقلیت‌ها، روزنامه‌نگاران و فعالان سیاسی و حتی مادران قربانیان وقایع پس از انتخابات باشد.
خودنویس: آیا راه‌هایی برای بررسی اطلاعاتی که به دفتر شما می‌رسد دارید؟
احمد شهید: با این حال اطلاعاتی که از منابع مختلفی به دست ما می‌رسد و برای هر مجموعه باید راه جداگانه‌ای برای بررسی درستی اطلاعات به کار بگیریم، ولی به شما اطمینان می‌دهم که با سخت‌گیری زیادی اطلاعات را بررسی می‌کنیم، درست مانند یک گزارشگر محقق و هیچ جایی برای شک و تردید وجود ندارد.خودنویس: نقض حقوق بشر فقط در دو سال بعد از انتخابات واقع نشده. کسانی که یا در نقض‌ها نقضی داشته‌اند و یا در برابر مسائل زیر سوال ساکت بوده‌اند، ممکن است در توسط حکومت بازداشت شده باشند و به عبارتی حقوق آنها هم نقض شده باشد. در قبال آنها چه کاری می‌توانید انجام بدهید.احمد شهید: وظیفه من، قضاوت کردن درباره مردم نیست. کاری که من انجام می‌دهم، تلاش برای ایجاد ضمانت پایدار برای رعایت حقوق بشر است و این زمانی آغاز می‌شود که رژیم ایران را از مسیر نقض دائمی حقوق بشر دور کنیم و اولین کار، وادار کردن حکومت به رعایت قانون است و از مهم‌تر این است که به وضعیت فعلی نظر داشته باشیم و کمک کنیم که وضعیت فعلی بهتر شود. البته سوابق گذشته رژیم [در نقض حقوق بشر] به وضعیت امروزی مرتبط است. من الان یک ماموریت خیلی کلی دارم، و باید تعیین کنم که چگونه به این مسائل [نقض حقوق بشر در ایران] پرداخته شود، ولی اگر شورا مایل باشد مرا به مسیری دیگر هدایت کند، به آن سو حرکت می‌کنم. مهم‌ترین چیز این است که ایران به قانون اساسی خودش پایبند باشد و تحت آن پاسخگو باشد و جایی برای مصونیت کسی باقی نگذارد. باید به مردم این تضمین را داد که قانون رعایت می‌شود.خودنویس: آیا در کنفرانس‌هایی که گروه‌های مستقل حقوق بشری در مورد ایران برگزار می‌کنند، شرکت می‌کنید؟
احمد شهید: بله، و البته در چارچوب ماموریتم می‌توانم با این فعالیت‌ها ارتباط داشته باشم.خودنویس: انتظار شما از گروه‌های مختلف که در حوزه‌های مختلف مرتبط با حقوق بشر فعالیت کرده اند چیست؟
احمد شهید: ما به کمک همه گروه‌ها برای ثبت اطلاعات نقض حقوق بشر در ایران نیاز داریم. من مایلم که گروه‌ها، مستنداتی که جمع‌آوری کرده‌اند را در اختیار ما بگذارند تا با دسترسی بیشتر، تصویر کامل‌تری از آنچه در ایران می‌گذرد داشته باشیم.
خودنویس
