ایران هم چنان بزرگ ترین زندان روزنامه نگاران وبلاگ نویسان
بنا بر اعلام سازمان مستقل ناظر بر آزادی بیان و مطبوعات، ایران در سالهای ۲۰۰۸، ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰، و 2011 همچنان رکورددار به عنوان بزرگ‌ترین زندان دنیا برای روزنامه‌نگاران به شمار می آید.تنها در سه سال گذشته بیش از 160 روزنامه نگار به زندان رفتند از این تعداد نزدیک به 32 نفر از این روزنامه نگاران هنوز در زندان به سر می برند.
در سال ٢٠٠٨ نزدیک به ٣٠ نشریه در ایران توقیف شدند که از این تعداد بیست و دو نشریه از سوی هیات نظارت بر مطبوعات لغو امتیاز شده است.اما در سال ۲۰۰۹ ایران در سکوی ۱۷۲ جهان در فهرست آزادی مطبوعات سازمان گزارشگران بدون مرز
ایستاد. در آن سال، تنها سه کشور ترکمنستان، کره شمالی و اریتره در وضعیتی بدتر از وضعیت ایران قرار داشتند.برپایه گزارش سالانه سازمان گزارشگران بدون مرز، سال ۲۰۱۰ ایران، در کنار چین به عنوان بزرگ‌ترین زندان همچنان بیشترین شمار روزنامه‌نگار تبعیدی را در خود جای داده بود.برپایه تازه ترین گزارش کمیته حمایت از روزنامه نگاران تا اول دسامبر ۲۰۱۱، نزدیک به ۴۲ روزنامه‌نگار در سلول‌های غیر‌بهداشتی و شلوغ زندان‌هایی هم‌چون اوین و رجایی‌شهر حبس شده‌اند.در آمار دیگر این کمیته آمده است که در سال ۲۰۱۱، ۲۱ روزنامه‌نگار در سلول انفرادی زندانی شده‌اند و ۱۸ روزنامه‌نگار مجبور به مهاجرت شده‌اند. روزنامه‌نگاران در سال گذشته با احکامی از ۶ سال تا ۱۹ سال و نیم حبس روبه‌رو شده‌اند.در سال 1390 برخی از روزنامه نگاران از جمله مرضيه رسولی، پرستو دوکوهکی و سهام بورقانی به اتهام هایی نظیر اقدام عليه امنيت ملی، تشويش اذهان عمومی و ارتباط با رسانه های بيگانه بازداشت شدند.افزون بر این، گروه ديگری از روزنامه نگاران نظير علی موسوی خلخالی، محسن حکيمی و محمد حيدری و نیز گروهی از خبرنگاران ايسنا در شيرازاز جمله فرزاد فرنودی، سعيد نظری، علی نظام ملکی و در بوشهر حميد موذنی در سال ۹۰ به اتهاماتی مشابه دستگیر شدند.در بهمن ماه سال گذشته پس از پخش فیلم مستنی درباره زندگی آقای خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی بود که نوک پیکان فشارهای نيروهای امنيتی و قضایی جمهوری اسلامی بر خانواده کارمندان شبکه فارسی بی بی سی و برخی روزنامه‌نگاران و مستندسازان به اتهام "همکاری و ارتباط با این شبکه تلویزیونی شدت گرفت به گونه ای که برنامه های تبلیغاتی بسیاری بر علیه این شبکه از رسانه های دولتی ایران پخش شد.مقامات امنیتی و قضایی ایران در چند ماه اخیر شماری از روزنامه‌نگاران و مستندسازان را به اتهام "همکاری با بی‌بی‌سی فارسی" بازداشت کرده‌اند.حسن فتحی، روزنامه‌نگار در تهران، ۲۲ آبان سال گذشته به دلیل مصاحبه با بی‌بی‌سی درباره انفجار در پادگان قدس سپاه پاسداران ایران بازداشت و ۱۰ بهمن همان سال با سپردن وثيقه از زندان آزاد شد.مهدی افشارنیک، علی اکرمی، محمد حیدری و امیرعلی علامه‌زاده چهار روزنامه‌نگار در تهران نیز ۱۳ مهرماه سال گذشته بازداشت شدند.روزنامه نگارانی که بنا به ادعای وزارت اطلاعات به خاطر "همکاری" با تلویزیون بی‌بی‌سی فارسی بازداشت شده بودند در حالی که بی‌بی‌سی همان زمان این ادعا را رد کرد.از سوی دیگر، مجتبی میرطهماسب، هادی آفریده، ناصر صفاریان، محسن شهرنازدار، کتایون شهابی و مهران زینت‌بخش شش مستندساز و سینماگر نیز ۲۶ شهریور ۱۳۹۰ به اتهام "همکاری با بی‌بی‌سی فارسی" در تهران بازداشت شدند که پس از مدتی از زندان آزاد شدند.ریحانه طباطبایی روزنامه‌نگار دیگر روزنامه شرق در تاریخ ١٥ فروردین مطلع شد که از سوی شعبه ٢٨ دادگاه انقلاب تهران به یک سال زندان محکوم شده است.با این وجود، هستند روزنامه نگارانی چون عیسی سحرخیز، احمد زید آبادی،علیرضا رجایی، کیوان صمیمی، بهمن احمدی امویی، مسعود باستانی، نازنین خسروانی، تهمينه منزوی، مزدک علی نظری، مهدی محمودیان، محمد صادق کبودوند، سیامک قادری، فرشاد قربان پور،حشمت الله طبرزدی، علی ملیحی، رضا انصاری راد، ابوالفضل عابدینی، مهران فرجی، محمد داوری، احسان هوشمند و عدنان حسن پور که مدتهاست در زندان به سر می برند.
حاکمیت ناگزیر از گشایشها است
عبدالکریم لاهیجی رییس "جامعهی دفاع از حقوق بشر در ایران معتقد است:" حاکمیت ناگزیر از این گشایشها است. یعنی با توجه به وضعیت جهانی و وضعیت داخلی و درگیری کنونی دو گروه حکومتی، گشایشی ایجاد میشود و این با ماست که چگونه از این گشایش استفاده کنیم.محمد، یکی از روزنامه نگاران مقیم ایران پیرامون وضعیت مطبوعات در ایران می گوید:" پس ازپیروزی انقلاب مدتی مطبوعات به کما رفتند.وی با اشاره به روند رو به رشد مطبوعات در دهه شصت و ظهور نشریه هایی چون آدینه ، دنیای سخن ، جامعه سالم واز سوی دیگر پر تیراژشدن روزنامه کیهان و بروز جریانی معکوس برای نابودی این جریان می گوید:" پس از رفتن سید محمد خاتمی از روزنامه کیهان، این روزنامه از یک روزنامه تاثیر گذار و پر از خواننده به سمت یک روزنامه منفعل و بی خواننده تغییر جهت داد البته مدتی در دوران اصلاحات دوباره اوج گرفت.محمد به وقایع روزهای پس از انتخابات سال ۸۸ ، مهاجرت تعدادی از روزنامه نگاران و خانه نشین شدن برخی دیگر از آنها اشاره می کند و می گوید:" وضعیت اسف بار مطبوعات ایران با استاندارهای جهانی بسیار فاصله دارد.این روزنامه نگار می افزاید:" بدون گشایش در فضای سیاسی و کمرنگ شدن فضای امنیتی مطبوعات، چشم انداز خوبی برای آینده مطبوعات ایران نمی بینم.محمد تاکید می کند:" چنانچه فضای سیاسی شفاف تر نشود و روزنامه نگاران همچنان در بند بمانند نگاه ها به بیرون مرزها همچنان خواهد ماند.
نشریات و روزنامه نگاران در محاق توقیف
بنا بر آمارهای منتشر شده بیست و یک نشریه سراسری و محلی در سال ۸۱، توقیف شده‌اند، در سال ۸۲، ۱۴ نشریه به محاق توقیف رفته و در سال ۸۳ ، ۲۱ نشریه دیگر توسط دستگاه نظارتی و قضایی توقیف شده‌اند.اگرچه روند توقیف رسانه‌ها و بازداشت روزنامه نگاران ایرانی در سالهای گذشته نیز ادامه داشته است اما بنابر اعلام سازمان گزارشگران بدون مرز در آستانه انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸، "از مردادماه ١٣٨۴ تا اول خرداد ماه ١٣٨٨ بیش از ١٠٠ نشریه در ایران توقیف و ١٠٠ روزنامه‌نگار و وب‌نگار محاکمه و زندانی شده‌اند.در سال ۸۸ به‌ویژه از زمان دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، برخوردهای امنیتی ضد رسانه ای با رسانه‌ها و ارعاب روزنامه‌نگاران دوچندان شد.به گفته کمیته حمایت از روزنامه نگاران رویکرد ضد رسانه و ارعاب روزنامه‌نگاران به ویژه از زمان انتخابات بحث‌برانگیز ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ آغاز شده است.به گونه‌ای که هشت ماه پس از برگزاری انتخابات جنجالی بیش از بیست نشریه توقیف و ۱۱۰ روزنامه نگار بازداشت شدند. سازمان گزارشگران این دوره را یکی از "سخت‌ترین و سیاه‌ترین روزهای مطبوعات در ایران" خواند.اگر چه آمار دقیقی از تعداد روزنامه نگاران بیکار شده در ایران به ثبت نرسیده است، اما بنا بر اعلام سازمان گزارشگران بدون مرز، تنها در یک سال نخست دولت احمدی‌نژاد نزدیک به ۱۲۰۰ روزنامه نگار بیکار شده اند.
ایران، بدترین زندان روزنامه‌نگاران در سال ۲۰۱۱
بر پایه آخرین اخبار سازمان گزارشگران بدون مرز،در حالی که کشورهای فنلاند، نروژ و استونی، در بین 179 کشور جهان رتبه نخست را از لحاظ داشتن آزادی برای مطبوعات از آن خود کرده اند، کشور ایران تنها به فاصله چند پله در کنار کشورهای ارتیره، کره شمالی، ترکمنستان و سوریه با رنگ سیاه و به عنوان نامناسب ترین کشورهای جهان از نظر آزادی رسانه معرفی شده اند.کشور اریتره با ۲۸ روزنامه‌نگار زندانی در جایگاه دوم و چین با ۲۷ زندانی، در مقام سوم ایستاده است.کمیته «حمایت از روزنامه‌نگاران» در تازه‌ترین آمار خود از وضعیت مطبوعات و روزنامه‌نگاران در جهان ایران را همچنان بزرگ‌ترین زندان دنیا برای روزنامه‌نگاران می داند.در همین حال، به گفته این کمیته، شمار روزنامه‌نگاران زندانی در سطح جهان نسبت به سال گذشته بیش از ۲۰ درصد افزایش داشته است.بنا بر اعلام کمیته حمایت از روزنامه‌نگاران تا تاریخ دهم آذرماه سال ۱۳۹۰، به طور دقیق «۱۷۹ فعال حوزه مطبوعات» از جمله گزارشگر، ادیتور و عکاس در زندان های سراسر جهان به سر می‌برند. از میان ۱۷۹ زندانی مطبوعاتی در سال ۲۰۱۱، «۴۲ تن» در ایران زندانی هستند. این در حالی است که سال گذشته ۱۴۵ روزنامه‌نگار در زندان بودند.آمار جدید بیانگر این واقعیت است که شمار زندانیان مطبوعاتی بیش از ۲۰ درصد افزایش پیدا کرده است.کمیته بین‌المللی حمایت از روزنامه‌نگاران، در گزارش تازه منتشر شده خود، ایران را «بدترین زندان روزنامه‌نگاران» در سال ۲۰۱۱ نامیده است.در این گزارش تاکید شده "با وجود گذشت دو سال از انتخابات جنجال‌برانگیز ریاست جمهوری ایران، نیروهای امنیتی برای خاموش کردن صدای معترضان همچنان به سرکوب روزنامه‌نگاران اقدام می‌کنند.کمیته حمایت از روزنامه‌نگاران هم‌چنین در گزارش خود هدف از حبس انفرادی و شکنجه روزنامه‌نگاران را تلاش برای گرفتن «اعتراف دروغ» از آنها عنوان کرده است.این گزارش به ۱۲ تن از روزنامه‌نگاران زندانی اشاره کرده است که با مشکلات سلامتی دست و پنجه نرم می‌کنند.افزون بر این، ۱۴ روزنامه‌نگار آزار جسمی دیده‌اند، ۵ نفر از حق ملاقات با خانواده خود محروم شده و مقام‌های امنیتی مانع از دریافت کمک‌های درمانی توسط ۴ روزنامه نگار نیازمند مراقبت شده‌اند.کميته حمایت از روزنامه نگاران در تازه ترین گزارش خود به مقام های جمهوری اسلامی اشاره می کند که همچنان به روند سه ساله سرکوب مطبوعات ادامه داده است.بر پایه آخرین گزارش های منتشر شده این کمیته مشکلات جسمانی روزنامه نگاران زندانی از جمله تهمينه منزوی ، نازنين خسروانی ،محمد داوری، احسان هوشمند، کيوان صميمی و حسين رونقی ملکی به خاطر نیازهای درمانی نگران کننده تعبیر شده است.کميته حمایت از روزنامه نگاران به بيماری چند روزنامه نگار زندانی از جمله محمد داوری، احسان هوشمند و کيوان صميمی اشاره کرده است.این کمیته از اينکه حسين رونقی ملکی، وبلاگ نويس ، به خاطر تشديد بيماری کليوی اش در زندان امکان مرخصی ندارد، انتقاد کرده است.مدير بخش خاورميانه کميته حمایت از روزنامه نگاران بکار بردن روش های بيرحمانه از سوی مقامات جمهوری اسلامی ايران را برای خاموش کردن صدای روزنامه نگاران منتقد دانسته است.
پدرام طنازی
