انعکاس خبری گسترده
اظهارات سفیر روسیه پیرامون تدارک ناتو برای مداخله نظامی در سوریه را روزنامه ایزوستیا، چند ساعت پس از انتشار هشدار دوباره مدودف، به بشار اسد و دعوت از وی برای توقف استفاده از زور علیه مخالفان حکومت سوریه، انتشار داد.رئیس‌جمهور روسیه با مخاطب قرار دادن اسد یاد آور شده بود که در صورت ادامه خشونت‌های کنونی در سوریه، سرنوشت غم‌انگیزی در انتظار وی خواهد بود.رسانه‌های نزدیک به دولت ایران که تاکنون از کنار گزارش‌های مربوط به نا آرامی‌های داخلی سوریه می‌گذشتند، ضمن انتشار گزارش‌های پراکنده از حضور نظامی ارتش سوریه در شهرهای و اشاره به تلفات روزانه مردم، امروز هشدار تازه روگوزين دایر بر تدارک حمله نظامی ناتو علیه رژیم حاکم بر دمشق را در صدر گزارش‌های خود قرار دادند.این تغییر سیاست خبری رسانه‌های رسمی ایران را، ضمن گذر از سیاست تلاش برای عادی جلوه دادن اوضاع داخلی سوریه، می‌توان نشانه افزایش نگرانی‌ها نزد حاکمیت سیاسی ایران، نسبت به تغییر احتمالی رژیم بشار اسد در دمشق، و شاید آماده شدن برای مواجه با نتایج مستقیم و غیرمستقیم سقوط اسد در سوریه تعبیر کرد.
آخرین کارت اسد
استفاده از حداکثر ظرفیت ارتش برای سرکوب مخالفان داخلی، از جمله استقرار ۲۵۰ تانک در شهر حماه، آخرین کارت اسد برای کنترل نا آرامی‌های داخلی است.از سویی ادامه حضور سنگین نیروهای ارتش در خیابانها در درازمدت ناممکن است، ضمن آنکه در میان مدت می‌تواند به فرسودگی تدریجی نیروها، افزایش امکان شورش فرماندهان و همچنین ترک خدمت توسط کادرهای نظامی بیانجامد.اکثریت کادرهای ارتش سوریه، به نسبت ترکیب جمعیت سنی هستند، و رئیس‌جمهور علوی سوریه، بشار اسد، متعلق به شاخه‌ای از اقلیت شیعه در آن کشور است.از این لحاظ، در صورت بی‌اثر ماندن حضور نظامی سنگین ارتش در شهرهای سوریه، و یا تمرد فرماندهان سنی، رژیم اسد اهرم کارآمد دیگری برای کنترل اوضاع در اختیار نخواهد داشت. در صورت سقوط حکومت اسد، معادلات قدرت در منطقه بشدت دستخوش تغییر خواهد شد.
تغییر سیاست اسرائیل
دولت اسرائیل که تا ماه قبل گسترش «بهار عربی» از شمال آفریقا به خاورمیانه و مرزهای همجوار را، در تضاد با امنیت ملی خود می‌دید، و به این دلیل، در سکوت از ادامه وضع موجود و ماندگاری اسد در قدرت حمایت می‌کرد، اینک سیاست خود را تغییر داده است.دولت‌های غربی نیز که تاکنون آشکارا خواستار کناره‌گیری اسد نشده بودند، در یک تغییر جهت تدریجی، بر میزان انتقادات خود از اعمال خشونت در سوریه و کشتار مخالفان افزوده‌اند.اظهارات تند مدودف خطاب به بشار اسد و پیش‌بینی سرنوشت غم‌انگیز برای رئیس‌جمهور سوریه، در صورت ادامه خشونت‌های جاری، در رسانه‌های اسرائیلی، برخلاف رسانه‌های ایران، به صورت برجسته انعکاس یافت.در همین رسانه‌ها، اظهارات روگوزين دایر بر اینکه، تدارک حمله مورد ادعای او توسط ناتو، علیه سوریه، مقدمه‌ای است برای فراهم ساختن زمینه حمله نظامی علیه ایران، با آب و تاب بیشتری منتشر شد.به نظر می‌رسد که تغییر سیاست اسرائیل در قبال حکومت اسد در سوریه، با وجود غیر قابل اجتناب بودن پاره‌ای هزینه‌های کوتاه مدت آن، بیشر با این انگیزه صورت گرفته که در میان مدت، تحقق هدف بزرگتری را امکان‌پذیر سازد.در جمع‌بندی‌های نظامی ناتو، توانایی‌های دفاعی کشورهای لیبی و یمن کوچک، سوریه اندکی بزرگتر، و توانایی‌های دفاعی ایران در رده متوسط قرار داده شده است. روسیه معتقد است که ناتو در حال حاضر به حمله نظامی علیه یک هدف متوسط در اندازه ایران قادر است، و حمله نظامی به سوریه انجام آن را تسهیل خواهد ساخت.بی‌شک سقوط احتمالی رژیم سوریه، یا در نتیجه تحولات داخلی و یا در نتیجه اقدامات فرضی خارجی، در هرحال به جدایی دمشق از تهران خواهد انجامید. این جایزه‌ای است که شاید تل‌آویو در میان مدت، تحقق آن را هدف قرار داده است و به این امید از رژیم اسد دل شسته است.
نوشته :رضا تقی زاده (تحلیلگر سیاسی) رادیو فردا
