چرخش قابل توجه درسیاست حقوق بشرهلند

وزارت امورخارجه هلند با تحولات جدیدی روبرو است. یوری روزنتال وزیرامورخارجه حفظ منافع اقتصادی هلند را درالویت قرارخواهد داد. اوخود را واقع بین و نه آرمانگرا می داند. به نظر سازمان عفو بین الملل شاخه هلند، بنابراین این وزارت خانه نمی خواهد مسئله حقوق بشردر دنیا را درالویت قرار دهد. اما با این همه پارلمان هلند با زیر فشارگذاشتن روزنتال او را واداربه تدوین لایحه جدیدی درزمینه پیگیری حقوق بشر کرده است.به گفته " لارس فان تروست" رئیس امورسیاسی سازمان عفوبین الملل درهلند، این وزیر ازآغاز دوره ی وزارتش این سیاست را با عنوان "رالیست" و نه " ایده آلیست" درروابط بین المللی بکار گرفته است. واقع گرایان از سیاستی حمایت می کنند که درآن امنیت و رفاه کشورخویش درآن الویت دارد. ومسائلی مانند حقوق بشروحقوق بین الملل در بهترین حالت ابزاری برای پیش بردن منافع آن کشوراست.با این وجود با توجه به نارضایتی پارلمان، یک لایحه جدید حقوق بشرتدوین خواهد شد. روزنتال می گوید که درگزینه هایش سعی خواهد کرد که کیفیت لایحه جدید را ارتقا دهد. اما به عقیده" فان تروست"، این لایحه سوالات زیادی را مطرح می کند. مهمترین سوال آنست که: آیا روزنتال واقعا طرحی برای دفاع از حقوق بشرارائه می دهد؟ همه شواهد حاکی است که اومسئله حقوق بشر را با مسئله آزادی یکی می گیرد. البته این دو موضوع یکی نیستند. زیرا درمهمترین معاهده اروپایی دراین زمینه وحتی در دوعنوان آن می خوانیم: " حقوق بشر. آزادی های اساسی".

استراتژی تامین آزادی

مثلا حق داشتن یک دادرسی قانونی به عقیده او با داشتن حق آزادی بیان متفاوت است. ویا حق استفاده از دوا ودرمان برای زندانیان ربطی به موضوع آزادی ندارد. ولی مثلا موضوع آزادی مذهب یکی از مقولات مربوط به بحث آزادی است. به نظر می رسد که روزنتال خواهان پیش بردن برنامه ای در زمنیه "آزادی" و نه تدوین طرحی برای ترقی" حقوق بشر" است. نظرات او بیشتردرچارچوب دموکراتیزه کردن که او شدیدا به آن علاقه مند است می گنجد. بنابراین طرح جدید حقوق بشر بیشتر درزمینه پیشبرد آزادی درچارچوب سیاست خارجی هلند است.

به عقیده" فان تروست" درست به همین دلایل می بینیم که این وزیر درهنگام خواندن طرح مربوطه تنها دونوع سیستم سیاسی را در دنیا مد نظر دارد: دموکراسی ها و ژریم های سرکوبگر.ازآنجا که دیکتاتوری ها آزادی را محدود و تهدید می کنند. این مسئله دراین لایحه درالویت قراردارد.

مجازات مرگ

هلند برای لغو مجازات اعدام فعالین سیاسی دردنیا همچنان تلاش خواهد کرد. برای وزرای سابق مبارزه با این مجازات همیشه درالویت قرارداشت. با توجه به تعداد قابل توجهی ازکشورها که در دهه های اخیرمجازات اعدام را لغو کرده اند میتوان ازاهمیت و تاثیرمثبت این سیاست صحبت کرد. با توجه به اینکه هنوزهم در کشورهای دموکراتیکی مثل ایالات متحده مجازات اعدام لغو نشده است، می توان دراین مورد به نحوه انتخاب و بررسی یوری روزنتال پی برد. اما او دراین انتخاب رژیمهای سرکوبگری مانند ایران را هم شناسایی می کند که مجازات اعدام را در مورد مخالفان سیاسی به کار می گیرند. بنابراین در این انتخاب باید توجه به ارزش های انسانی قربانیان درالویت باشد.سازمان عفو بین الملل براین که هلند همچنان با سرکوب وشکنجه مدافعان حقوق بشر مبارزه خواهد کرد، اشاره می کند. اگر چه "فان هورست" آن را هم یک گزینه عجیب می داند. آیا باید شکنجه یک فعال حقوق بشر را بیشتر از شکنجه تروریست و یا جنایتکار جدی گرفت؟ آیا این فقط رژیم های بیرحم هستند که مدافعان حقوق بشر را شکنجه می کنند؟ ویا همانطور که تجربه سالها نشان می دهد شکنجه در سیستم های دموکراتیک هم رایج است و مثلا درمورد متهمان تروریست اعمال می شود.ارجحیت دادن " محدودیت" بر" کیفیت" ؟ بنا برآخرین گزارش مربوط به حقوق بشر هلند در 2010 که در زمان وزارت وزیر سابق فرهاخن، تهیه شده، سیاست هلند درزمینه حقوق بشر خیلی موثر بوده است. بنابراین لزومی به انتخاب تم های مشخص و محدود کردن آن نیست.اگرمسئله محدودیت انتخاب درطرح روزنتال باعث گزینه خاص سیاسی دراین موارد شود. سیاست جدید حقوق بشرهلند اعتبار بین المللی و هم ارزش محتوایی خود را ازدست خواهد داد.