خبرگزاری حقوق بشر ایران - رهانا در گزارش پیش رو از «خانه حقوق بشر ایران» صدور حکم ۱۲۱۷ سال و ۴ ماه زندان و ۲۴۶۸ ضربه شلاق در سال ۱۳۸۹ علیه ۴۲۱ نفر از ایرانیان مورد بررسی آماری و تحلیلی قرار گرفته است.
گزارش پیش رو که در نوع خود بیسابقه است توسط خانه حقوق بشر ایران در فروردین ماه سال ۱۳۸۹ به عنوان یک سند قابل اتکا و دقیق در مورد صدور احکام قضایی علیه ۴۲۱ نفر از فعالین و شهروندان ایرانی است که به دلائل عقیدتی و اعتراضها و نقدهایشان محکوم و مورد برخورد قهری حکومت قرار گرفتهاند.
فایل پی دی اف این گزارش را که برای اولین بار توسط خانه حقوق بشر ایران در ۷۶ صفحه منتشر شده است از جداولی که به صورت تفکیک شده و کامل ۴۲۱ حکم صادر شده در سال ۱۳۸۹ را در بر گرفته به سادگی میتوان هر گونه مساله آماری و تحلیلی را در این زمینه استخراج کرد که در اختیار روزنامهنگار و فعالین حقوق بشر قرار گرفته است.
همچنین گزارش آماری تفصیلی ۱۲۵۶ مورد آمار بازداشت سال ۱۳۸۹ را که پیشتر و در روزهای پایانی سال ۱۳۸۹ توسط خانه حقوق بشر ایران منتشر شده بوده میتوانید از اینجا مطالعه کنید.
مقدمه
صدور احکام زندان، شلاق، اعدام ، تبعید و محرومیت از حقوق اجتماعی علیه فعالین سیاسی، مدنی، مطبوعاتی، دانشجویی، اقلیتهای مذهبی و اقوام مختلف در ایران به یک امر رایج و عادی در دستگاه قضایی جمهوری اسلامی تبدیل شده است.
در طول سال ۱۳۸۹ دادگاههای انقلاب اسلامی در سراسر کشور حکمهای سنگین اعدام و زندان و شلاق و محرومیت از حقوق اجتماعی را برای اقشار مختلف در ایران صادر کردند که بسیاری از این احکام در دادگاههای تجدید نظر به تایید رسید و بسیاری از این احکام اجرا شده است.
اقدام علیه امنیت ملی، تبلیغ علیه نظام، توهین به رهبر جمهوری اسلامی، توهین به رئییس جمهوری، تشویش اذهان عمومی، اخلال در نظم عمومی و محاربه از جمله اتهامات مرسومی هستند که قضات در دادگاهها بنابر آن نسبت به صدور رایهای سنگین علیه شهروندان و فعالین اقدام کردند. این در حالی است که تعداد کسانی که به این اتهامات در دادگاههای انقلاب اسلامی محاکمه میشوند به ندرت از اتهام انتسابی تبریه و حکم برائت میگیرند. تعداد کسانی که در دادگاههای انقلاب اسلامی در طول سال ۱۳۸۹ محاکمه شدهاند و حکم برائت گرفتهاند به تعداد انگشتان یک دست هم نمیرسد.
این مساله به خوبی نشان میدهد که فعالینی که در دادگاههای انقلاب اسلامی محاکمه میشوند، صرفا به دلیل اجرای ظاهری یک محاکمه، پروندهشان مورد دادرسی قرار گرفته و صدور حکم علیه آنان در دستگاههای قضایی قطعی است.
در گزارش پیش رو از «خانه حقوق بشر ایران» صدور۱۲۱۷ سال و ۴ ماه حکم زندان و ۲۴۶۸ ضربه شلاق از جمله احکام صادر شده در سال ۱۳۸۹ علیه ۴۲۱ نفر از فعالین سیاسی، مدنی، مطبوعاتی، اقلیتهای دینی و قومی و شهروندان مورد بررسی آماری و تحلیلی قرار گرفته است. از این ۴۲۱ نفر که در دادگاهها مورد محاکمه در طول سال گذشته قرار گرفتهاند کمتر کسی است که با حکم زندان، اعدام، تبعید، جریمه، شلاق، حبس تعلیقی و محرومیت از حقوق شهروندی و اجتماعی روبرو نشده باشد.
خانه حقوق بشر ایران با ابراز تأسف از این احکام علیه شهروندان ایران اعلام میکند که جملگی این احکام در پی پروسههای قضایی ـ امنیتی غیر شفاف و بر اساس پروندهسازی و خواست نهادهای امنیتی صادر شدهاند.
لازم به توضیح است که در این گزارش ۴۲۱ حکم صادر شده را که خانه حقوق بشر ایران از آنها مطلع بوده در ۷۰ صفحه آنها را مورد بررسی آماری و تحلیلی قرار داده است.
آماری از تمام احکام صادره
در طول سال ۱۳۸۹ علیه شهروندان ایرانی با فعالیت و عقیدههای گوناگون حکمهای سنگینی صادر شده است. در طول سال گذشته در دادگاههای بدوی ۱۲۱۷ سال و ۴ ماه حکم زندان برای فعالین صادر شده است. همچنین ۹۶ سال و ۱۱ ماه نیز حکم تعلیقی صادر شده و از سوی قضات حکم ۲۱۱۸ ضربه شلاق برای شهروندان ایرانی تنها به خاطر عقاید و اعتراضهایشان صادر شده است.
دوازده تن از این ۴۲۱ نفر مورد بررسی به اعدام محکوم شده که حکم چند تن از آنان از جمله جعفر کاظمی، محمدعلی حاجآقایی و زهرا بهرامی اجرا شده و آنها اعدام شدهاند.
همچنین فعالین سیاسی و مدنی و مطبوعاتی ۳۳۰ سال از حقوق شهروندی و اجتماعی خود نظیر شغل روزنامهنگاری، وکالت و عضویت و فعالیت از احزاب محروم شدهاند.
دادگاههای تجدیدنظر نیز در استانهای مختلف کشور، بسیاری از احکام صادر شده در دادگاههای بدوی چه مربوط به سال ۱۳۸۹ و چه سالهای قبل از آن را تایید کردهاند. به بسیاری از احکام صادر شده نیز هنوز رسیدگی نشده و سرعت دستگاه قضایی در بررسی پروندهها بسیار کند است که مصداق بارز اطاله دادرسی است.
دادگاههای تجدید نظر ۷۳۳ سال و ۸ ماه حکم زندان فعالین را تایید کرده و ۲۰ سال و دو ماه احکام تعلیقی صادر کردهاند. همچنین ۷ مورد از احکام صادر شده اعدام در سال جاری و سال قبل از آن به تایید رسیده است و برای فعالین ۱۵۰ سال محرومیت از حقوق اجتماعی حکم صادر شده است.
جداول شامل اسامی و اطلاعات مربوط به هر زندانی را همراه با نوع، فعالیت، نام قضای و دادگاه صادر کنند حکم و میزان حکم صادر شده برای هر فرد در دادگاههای بدوی و یا تجدید نظر را میتوانید در جدولهای شماه ۳ تا ۱۴ مشاهده کنید. احکامی که با رنگ قرمز مشخص شدهاند مربوط با سالها ۱۳۸۸ و یا قبل از آن هستند که در آمارها محاسبه نشده است.
فعالین دانشجویی
فعالین دانشجویی که در سال گذشته بیشترین تعداد بازداشت شدگان را داشتند در سال ۱۳۸۹ با احکام سنگینی روبرو شدند. ۱۹۶ سال و ۶ ماه حکم قطعی زندان، ۵۳ سال و ۵ ماه حبس تعلیقی، ۲۹۶ ضربه شلاق و ۲ مورد محرومیت ابد از حقوق شهروندی از جمله احکام صادر شده برای ۸۴ فعال دانشجویی در طول سال ۱۳۸۹ است.
همچنین در دادگاههای تجدید نظر احکام صادر شده علیه فعالین دانشجویی چه در سالهای قبل و چه در سال ۸۹ به تایید رسید و کمتر دانشجویی از احکام صادر شده در دادگاههای تجدیدنظر حکم برائت گرفت. ۸۶ سال و ۶ حکم زندان قطعی، ۶ سال حبس تعلیقی و ۱۵ سال محرومیت از حقوق اجتماعی از جمله احکام تایید شده در دادگاههای تجدید علیه فعالین دانشجویی است که علاوه بر احکام قضایی با احکام انضباطی در دانشگاهها نیز روبرو هستند.
جدول و اسامی مربوط به ۸۴ فعال دانشجویی و احکام صادر شده علیه آنان را در جدول شماره۵ میتوانید مشاهده کنید. احکامی که به رنگ قرمز نوشته شده است مربوط به سالهای قبل بوده و در آمار محاسبه نشده است.
در طول سال ۱۳۸۹ به پرونده ۷۳ نفر از فعالین سیاسی در دادگاههای تجدید نظر رسیدگی و برای آنها حکم صادر شده است. نکته جالب توجه این است که هیچکدام از این ۷۳ تن از دادگاههای بدوی و تجدیدنظر تبرئه نشده و برای تمام آنها بلا استثنا حکم صادر شده است. برای این ۷۳ فعال سیاسی در سال ۱۳۸۹ از سوی دادگاههای مختلف ۲۴۴ سال ۳ ماه حکم زندان قطعی، ۱۴ سال و ۱ ماه حبس تعلیقی، ۴۴۹ ضربه شلاق و ۶۵ سال محرومیت از حقوق اجتماعی و شهروندی صادر شده است.
همچین دادگاههای تجدید نظر ۱۲۰ سال و ۱۰ ماه زندان قطعی را برای فعالین سیاسی که در سال ۸۹ و یا سال قبل از آن محکوم شده بودند تایید کرد. ۳ سال حبس تعلیقی و ۵۰ سال محرومیت از حقوق اجتماعی از دیگر احکام تایید شده توسط دادگاههای تجدید نظر علیه فعالین سیاسی است.
جدول و اسامی مربوط به ۷۳ فعال سیاسی و احکام صادر شده علیه آنان را در جدول شماره ۱۶ میتوانید مشاهده کنید. احکامی که به رنگ قرمز نوشته شده است مربوط به سالهای قبل بوده و در آمار محاسبه نشده است.
اقلیتهای مذهبی
اقلیتهای مذهبی نیز که در طول سال بسیاری از پیروانشان بازداشت و بارها به خانههای آنان توسط نیروهای حکومتی حمله شده و بسیاری از آنان مورد بازجویی، ارعاب و تهدید قرار گرفته بودند، در طول سال ۱۳۸۹ با احکام سنگین زندان و در یک مورد نیز اعدام روبرو شدند.
بیشتر احکام صادر شده علیه شهروندان بهایی است که تنها برای ۷ رهبر جامعه بهایی ۱۴۰ زندان حکم صادر شده است. یوسف ندرخانی شهروند مسیحی نیز با صدور حکم اعدام مواجه شده است.
برای پیروان اقلیتهای مذهبی همچون بهاییان، اهل سنت، دراویش، اهل حق و مسیحیان از سوی دادگاههای بدوی ۲۴۹ سال و ۸ ماه زندان قطعی و ۸ ماه حکم حبس قطعی، ۴ سال و ۱۰ ماه زندان تعلیقی، یک مورد اعدام و یک سال محرومیت از حقوق اجتماعی صادر شده است. ۳۵۰ ضربه شلاق نیز در سال جاری علیه پیروان اقلیتهای مذهبی حکم صادر شده که تمام آن مربوط به دراویش گنابادی است.
همچنین ۱۷۸ سال حکم زندان قطعی، ۵ سال و ۲ ماه زندان تعلیقی برای اقلیتهای مذهبی در سال ۱۳۸۹ در دادگاههای تجدید نظر تأیید شده است.
جدول و اسامی مربوط به ۷۶ نفر از اقلیتهای مذهبی و احکام صادر شده علیه آنان را در جدول شماره ۱۷ میتوانید مشاهده کنید. احکامی که به رنگ قرمز نوشته شده است مربوط به سالهای قبل بوده و در آمار محاسبه نشده است.
روزنامهنگار و وبلاگنویس
در حالی که مطبوعات و اینترنت مورد سانسور گسترده قرار میگیرند و بسیاری از روزنامهنگاران با بازداشت و تهدید و ارعاب روبرو هستند، روزنامهنگاران بسیاری با احکام سنگین روبرو شدهاند. دست کم ۲۹ روزنامهگار، وبلاگنویس و فعال اینترنتی در طول سال جاری پروندههایشان در دادگاههای انقلاب اسلامی و دادگاه تجدید نظر مورد رسیدگی قرار گرفت که هیچکدام از آنها تبرئه نشده و برای تمام آنها حکم صادر شد.
برای ۲۹ وبلاگنویس و روزنامهنگار از طرف دادگاههای بدوی ۹۶ سال و ۹ ماه حکم قطعی، ۱۰ سال حبس تعلیقی، ۱۳۴ ضربه شلاق، یک اعدام و ۹۰ سال ممنوعیت از شغل روزنامهنگاری حکم صادر شد.
همچنین در دادگاههای تجدیدنظر حکم ۶۶ سال زندان قطعی، ۲ سال تعلیقی، ۱ اعدام و ۸۰ سال ممنوعیت از حقوق شهروندی نیز برای آنان به تأیید رسیده است.
جدول و اسامی مربوط به ۲۹ نفر از روزنامهنگاران و وبلاگنویسان و احکام صادر شده علیه آنان را در جدول شماره ۱۸ میتوانید مشاهده کنید. احکامی که به رنگ قرمز نوشته شده است مربوط به سالهای قبل بوده و در آمار محاسبه نشده است.
فعالین کرد
فعالین کرد که در سال ۱۳۸۹ تجربهی تلخ اعدام چندین تن از شهروندانشان را داشتند بار دیگر با احکام سنگینی اعم از زندان و اعدام مواجه شدند. فعالین کرد در دادگاههای بدوی با احکام ۱۳۹ سال و ۷ ماه زندان قطعی، ۵ سال و ۶ ماه حبس تعلیقی و ۱ مورد اعدام روبر شدند.
همچنین در دادگاههای تجدید نظر ۳۳ سال زندان و ۲ مورد حکم اعدام مروبط به احکام صادر شده در سال ۸۹ و سالهای قبل از آن به تأیید رسید.
جدول و اسامی مربوط به ۴۵ نفر از فعالین کرد و احکام صادر شده علیه آنان را در جدول شماره ۱۹ میتوانید مشاهده کنید. احکامی که به رنگ قرمز نوشته شده است مربوط به سالهای قبل بوده و در آمار محاسبه نشده است.
قضات ناقض حقوق بشر: قاضی مقیسه، قاضی صلواتی و قضای پیرعباسی
از ۴۲۱ حکم صادر شده در سال ۱۳۸۹ علیه فعالین سیاسی، مطبوعاتی، مدنی، اقلیتهای دینی و قومی و شهروندان، ۱۹۵ مورد آن را سه قاضی مستقر در شعبههای ۱۵، ۲۶ و ۲۸ دادگاه انقلاب اسلامی تهران به نامهای قاضی صلواتی، قاضی پیرعباسی و قاضی مقیسه صادر کردهاند، که از این منظر این سه قاضی به عنوان سه تن از بدترین ناقضان حقوق بشر در ایران هستند و در نقض حقوق بشر در ایران سه تن از افرادی هستند که بیشترین سهمها را دارند.
این سه قاضی در مجموعه علیه ۱۹۵ شهروند ایران که به دلائل عقیدتی مورد محاکمه قرار گرفتند در مجموع ۸۳۴ سال وسه ماه زندان قطعی، ۲۷ سال و ۶ ماه حبس تعلیقی، ۱۱۹۲ ضربه شلاق، ۱۰ اعدام و ۲۵۰ سال محرومیت از حقوق شهروندی حکم قضایی در سال ۱۳۸۹ صادر کردهاند.
در این میان قاضی مقیسه سختترین و سنگینترین احکام را صادر کرده و با صدور ۳۷۳ سال و هشت ماه حکم زندان قطعی و صدور سه حکم اعدام در رده اول نقض حقوق بشر در میان تمام قضات کشور قرار میگیرد. وی همچنین ۵ سال حبس تعلیقی و ۲۰ سال محرومیت اجتماعی برای فعالین و شهروندان حکم صادر کرده است.
رتبه بعدی قاضی ناقض حقوق بشر را قاضی صلواتی با صدور ۲۵۹ سال و ۶ ماه حبس قطعی و ۷ حکم اعدام در اختیار دارد. عمدهی کسانی که در اعترافات تلویزیونی شرکت کرده و یا پرونده آنها با سناریو سازی نهادهای امنیتی دنبال میشود توسط قاضی صلواتی محاکمه و برای آنها حکم صادر میشود. وی همچنین ۵۵ سال حکم محرومیت اجتماعی برای فعالین صادر کرده است.
قاضی پیرعباسی رئیس شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب که از او باید به عنوان قاضی شلاق یاد کرد، چرا که برای کسانی که آنها را به خاطر عقایدشان محاکمه کرده ۱۱۹۲ ضربه شلاق حکم صادر کرده است. وی ۲۰۱ سال و ۱ ماه زندان قطعی و، ۲۱ سال و ۶ ماه حبس تعلیقی، ۱۷۵ سال محرومیت از حقوق شهروندی حکم صادر کرده است.
جدول و اسامی مربوط به ۱۹۵ نفر از فعالین و احکام صادر شده علیه آنان را توسط سه قاضی ناقض حقوق بشر؛مقیسه، صلواتی و پیرعباسی در جدول شماره ۲۰ میتوانید مشاهده کنید. احکامی که به رنگ قرمز نوشته شده است مربوط به سالهای قبل بوده و در آمار محاسبه نشده است.
خانه حقوق بشر ایران